Alweer de laatste Expert Talk vond plaats op 12-12-19 op de Top Floor van het Cube design museum. Na de eerdere lezingen over ‘Luxury’ en ‘Aging Society’ was het nu de beurt aan ‘Nature’. Op het podium stonden drie jonge designers, dames (!), die in korte tijd al veel teweeg hebben gebracht: Jalila Essaïdi, Ermi van Oers en Xandra van der Eijk.
Fascinatie voor spinnen.
Jalila Essaïdi beet het spits af met een opvallend verhaal over haar fascinatie voor spinnen en haar zoektocht naar kogelwerende huid. Haar zoektocht werd ingegeven door plaatjes van in kogelwerende vesten ingepakte soldaten (zwaar, lomp, stijf) en haar kennis over de kracht van spinnendraad. Haar zoektocht begon met menselijke huid voorzien van extra lagen ‘spinrag’ en collageen. Na veel onderzoek lag de sleutel bij synthetisch spinnenzijde die te halen is uit melk van een genetisch gemanipuleerde geit (!) uit Amerika. Om die naar Nederland te krijgen, in plaats van steeds kleine batches melk voor haar proeven, werd ze verzocht te kijken naar de mestproblematiek. Dat leidde uiteindelijk tot een nieuw kledinglabel: Mestic.
Jalila ontdekte nl., na onderzoek van de verschillende soorten koeienmest, dat er bepaalde soorten cellulose in de poep zit welke als basis voor bio kledingstoffen, maar ook papier en bio plastics, kan dienen. Ook deze zoektocht leverde haar verrassende nieuwe inzichten op en een reis over de wereld om tal van partijen achter haar concepten te krijgen. Samenwerken is absoluut noodzakelijk om iets voor elkaar te krijgen, is haar vaste overtuiging. Haar laatste nieuwe project betreft het gebruiken van bomen als zendmast. Bomen zijn nl. als zendmast te gebruiken door er wikkels koperdraad om heen te draaien en met electroden te verbinden. Een uitvinding die al sinds de vorige eeuw bestaat maar nu pas verder ontwikkeld kan worden.
Jalila had een zeer gepassioneerd verhaal en haar liefde voor de natuur sprak uit alles. Door zeer gedetailleerd en wetenschappelijk naar problemen te kijken, is ze als designer in staat om op een onconventionele wijze grote ecologische problemen op te lossen.
Planten geven licht
De tweede spreekster was Ermi van Oers. Ook bij haar zat de liefde voor natuur er vanaf jongs af aan in. Ze liet een foto zien van haar als kind in de boomhut in de tuin van haar ouders. Planten en bomen hebben altijd haar grote aantrekkingskracht gehad. Door een aantal toevalligheden, zoals het boek Biodesign van William Myers, ontdekte ze dat natuur letterlijk energie geeft. Tijdens de fotosynthese scheiden planten en bloemen een bepaalde stof af die door bacteriën worden gebruikt en omgezet in energie. Door op ingenieuze wijze electroden te verbinden is het mogelijk om een lampje te laten bloeien. Belangrijk is daarbij wel dat de plant geprikkeld wordt tot fotosynthese, bijvoorbeeld door deze te strelen.
Haar kleine proefopstellingen, die veel tijd vergden omdat de natuur zich nu eenmaal niet laat dwingen, maakt dat ze nu zover is dat er een eerste kleine serie van de Living Light objecten, samen met o.a. Plant-E, is ontwikkeld. Meer dan drie jaar is ze met het project bezig en een volgende stap is een klein park in Rotterdam waarbij de planten met behulp van kleine lampjes oplichten als je er door heen loopt. Een prachtig gezicht maar ook nog meer stof tot nadenken. Want kunnen we die energie ook opslaan of op andere manieren gebruiken? Voorlopig is Ermi nog niet klaar met haar reis en zal ze blijven werken aan ‘Living Light/Energy’. Je kunt haar via crowd funding helpen en een van haar objecten kopen.
Gaat de natuur naar de knoppen?
De laatste spreekster was Xandra van der Eyk (Bio Artistic Research) die zich zelf meer als kunstenaar, activist en designer ziet dan sec als designer. Zij maakt vooral installaties die ons aan het denken moet zetten over hoe wij met de aarde en met de natuur omgaan. Daartoe maakte ze al een installatie van het zeewier dat in de Oosterschelde voorkomt. De mens heeft hier in de natuur ingegrepen met als resultaat een nieuw soort biodiversiteit onder water. Ook onder invloed van de internationale zeeschepen die op hun reis verschillende micro-organismen aan hun boeg meenemen. Dat heeft geleid tot tal van nieuwe, invasieve, zeewieren. Deze zeewieren hebben allemaal een eigen soort pigment. De kleur van deze pigmenten maakt Xandra in haar installaties zichtbaar. Maar omdat het levende installaties zijn veranderen deze kleuren. Uiteindelijk sterven de zeewieren waardoor er aan het einde alleen nog maat witlicht overblijft.
Daarnaast liet Xandra zien wat er met de gletsjers in Europa gebeurt, wat de invloed van stuwmeren is en hoe water in Chili een machtsspel wordt doordat Chili waterrechten kent, waarvoor betaald moet worden. Al deze problemen zet ze om in installaties, kunstwerken design projecten. Zo maakte ze 3D opnamen van de gletsjers die ze vervolgens omzette in 3D geprinte modellen van biomateriaal om de gletsjers op deze manier te ‘bewaren’.
Voor Xandra is vooral de discussie rondom het antropoceen een belangrijke. Welke geologische afdruk laten wij, laat deze tijd achter in de geschiedenis. Aan deze discussie wil ze een actieve rol in bijdragen. Ze ziet zich zelf dan ook als activist. Ze interpreteert het landschap opnieuw vanuit een anti-antropocentrisch perspectief. Elk van haar projecten behandelt een belangrijk ecologisch probleem, en hoe het wordt blootgesteld door het verstrijken van de tijd. Ook uit haar presentatie, alhoewel ze zelf wat pessimistischer was, sprak 100% passie en bevlogenheid voor de natuur.
